Kiedy mamy do czynienia z nakładami z majątku wspólnego na majątek osobisty?
Każdy z małżonków jest zobowiązany zwrócić nakłady i wydatki poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty.
Taki zwrot będzie wymagany gdy np. małżonkowie pokryli zaciągnięty przed powstaniem małżeństwa dług jednego z nich z pieniędzy pochodzących z majątku wspólnego (np. zarobionych w czasie trwania małżeństwa) lub też kiedy na działce należącej do majątku osobistego małżonka wspólnie wznieśli dom (trzeba pamiętać, że taki dom stanowi wyłączną własność właściciela działki).
Nakładem z majątku wspólnego mogą też być usługi świadczone przez jednego z małżonków na rzecz drugiego z nich. Np. osobiste wykonanie remontu mieszkania należącego wyłącznie do jednego z małżonków.
Kiedy następuje zwrot nakładów i wydatków?
Najczęściej zwrot wydatków i nakładów następuje w trakcie postępowania o podział majątku wspólnego.
W szczególnie uzasadnionych wypadkach, jeżeli wymaga tego dobro rodziny, sąd może zobowiązać małżonka, który uzyskał określone korzyści w postaci nakładów i wydatków, do wcześniejszego ich zwrotu – tzn. jeszcze przed wszczęciem postępowania o podział majątku. Takie sytuacje zdarzają się jednak sporadycznie.
Czy wszystkie nakłady i wydatki z majątku wspólnego na majątek osobisty podlegają rozliczeniu?
Jeśli nakłady i wydatki z majątku wspólnego na majątek osobisty były dokonywane w trakcie trwania wspólności majątkowej roszczenie o ich zwrot w pewnych sytuacjach jest niedopuszczalne. Chodzi tu mianowicie o przypadek, gdy nakłady i wydatki były czynione na rzecz przedmiotów wchodzących co prawda do majątku osobistego jednego z małżonków, ale przynoszących dochody.
Należy przypomnieć, że dochody uzyskiwane z majątku osobistego jednego z małżonków wchodzą w skład majątku wspólnego. Innymi słowy dochód generowany przez przedmioty wchodzące do majątku osobistego przypadają obojgu małżonków. Zatem logicznie – nakłady i wydatki na przedmioty – też powinny pochodzić z majątku wspólnego, jako wspólna inwestycja, która przynosi wspólny zysk.
Warto zauważyć, że powyższy zakaz zwrotu nakładów i wydatków nie jest uzależniony od tego, czy znalazły one pełne pokrycie w uzyskanym dochodzie. Co więcej nie jest istotne, aby rzecz na którą były one przeznaczone faktycznie przyniosła dochód (wystarczy, aby była przeznaczona do generowania tego dochodu).
Czy muszę składać wniosek o rozliczenie takich nakładów?
Zgodnie z przeważającym stanowiskiem rozliczenie wydatków i nakładów pochodzących z majątku wspólnego na majątek osobisty sąd w toku sprawy o podział majątku powinien przeprowadzić z urzędu. Oznacza to, że we wniosku o podział majątku nie trzeba żądać przeprowadzenia tego rozliczenia, a jedynie należy wskazać i udowodnić, że takie nakłady i wydatki faktycznie były dokonywane.
