W dzisiejszym wpisie chciałbym opowiedzieć o tym jakie zasady będą obowiązywać w sytuacji, gdy małżonkowie w trakcie trwania małżeństwa nabyli lokal lub dom za środki pochodzące częściowo lub całkowicie z majątku osobistego jednego z małżonków.
Takie sytuacje nie należą do rzadkości. Wystarczy, że jeden z małżonków przed ślubem posiadał własne mieszkanie lub nabył je w drodze darowizny lub dziedziczenia, a następnie – po jego sprzedaży – za środki uzyskane w ten sposób małżonkowie nabyli własny lokal lub dom.
Należy zaznaczyć, że dotyczy to tylko takich przypadków, gdy oboje małżonkowie są stronami umowy sprzedaży nieruchomości, czyli zgodnie postanowili, że nabywają ją do majątku wspólnego. Inaczej będzie, gdy małżonek – samodzielnie dysponując swoim majątkiem osobistym – dokonuje sprzedaży własnego mieszkania wchodzącego w skład tego majątku, a następnie – za otrzymane środki – nabywa samodzielnie do swojego majątku osobistego inne mieszkanie.
Poniżej wskazane zasady będą miały szczególne znaczenie, gdy wartość nabytego lokalu czy domu wzrośnie od chwili jego nabycia.
Małżonek, który przeznaczył na zakup wspólnego mieszkania bądź domu środki z majątku osobistego będzie mógł je odzyskać w trakcie postępowania o podział majątku zgłaszając wniosek o rozliczenie nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny.
Sąd uwzględniając ten wniosek określi wartość tych nakładów w dwóch etapach.
Najpierw należy ustalić jaki udział w nabytej przez małżonków nieruchomości został pokryty ze środków pochodzących z majątku osobistego. Następnie należy określić wartość tego składnika majątku na dzień podziału majątku. Małżonek żądający rozliczenia nakładu otrzyma ustalony przez sąd na pierwszym etapie udział w aktualnej wartości lokalu.
Przykład:
Małżonkowie zakupili dom za 500 tysięcy PLN. Środki na zakup tego mieszkania w kwocie 300 tysięcy złotych pochodziły ze sprzedaży mieszkania będącego wyłączną własnością małżonki. Obecnie wartość domu sięga 1 miliona PLN.
Udział środków pochodzących z majątku osobistego małżonki to 60%. W związku z tym przy rozliczeniu dokonanych nakładów małżonka otrzyma 60 % aktualnej wartości nieruchomości 600 tysięcy (60 % x 1 milion). Pozostałe 400 tysięcy zostanie podzielone wg. udziałów przypadających małżonkom w majątku wspólnym tj. z reguły po połowie. Czyli 400 zostanie podzielone po 200 tysięcy dla każdego z małżonków. W ostatecznym podziale żonie przypadnie (wraz z nakładami) 800 tysięcy złotych, a mężowi 200 tysięcy.
Przeczytaj: Poradnik w sprawach rozwodowych