W trakcie postępowania o podział majątku jedną z bardziej istotnych kwestii jest ustalenie wartości majątku wspólnego, a także wartości poszczególnych przedmiotów wchodzących w skład tego majątku.
W przypadku, gdy małżonkowie są zgodni co do tej kwestii, sąd z reguły poprzestaje na przyjęciu wartości majątku podanej przez strony. Warto jednak uprawdopodobnić przyjęte szacunki np. poprzez wskazanie ogłoszeń prasowych dotyczących przedmiotów podobnych do tych, które wchodzą do majątku wspólnego (np. mieszkania o podobnej charakterystyce).
Warto to zrobić po to, ażeby sąd orzekający w sprawie nie miał wątpliwości co do tego, że przyjęta przez strony wartość jest w miarę obiektywna. Jeśli bowiem sąd takie wątpliwości poweźmie, może z urzędu (czyli bez wniosku stron) dopuścić dowód z opinii biegłego, co będzie wiązać się z koniecznością poniesienia przez strony dodatkowych kosztów wynagrodzenia tego biegłego.
Jeśli strony pozostają w sporze co do wartości całego majątku wspólnego lub jego poszczególnych składników jedynym wyjściem pozostaje zgłoszenie wniosku o powołanie biegłego, który oszacuje wartość spornych przedmiotów bądź nawet całego majątku wspólnego.
Ustalenie wartości składników majątku wspólnego
W tym miejscu dochodzimy do zagadnienia, które jest tematem niniejszego wpisu, a zatem z jakiej daty określa się wartość majątku wspólnego w toku postępowania o podział majątku?
Zagadnienie to staje się szczególnie istotne w chwili, kiedy podział majątku następuje po dłuższym czasie od ustania wspólności ustawowej (od rozwodu). Zagadnienie komplikuje się jeszcze bardziej w sytuacji, kiedy z całego majątku lub jego poszczególnych składników korzystał tylko jeden z byłych małżonków.
Wartość niektórych składników może być różna w zależności od tego, jaką datę przyjmiemy za właściwą dla wyceny. Chodzi tu nie tylko o ceny występujące w danym czasie (np. stale wahające się ceny mieszkań), ale także o stan w jakim były poszczególne przedmioty w danej dacie (nowy samochód, samochód kilkuletni).
W orzecznictwie Sądu Najwyższego, a także sądów niższych instancji nie ma wątpliwości, że wartość majątku podlegającemu podziałowi ustala się na datę dokonania podziału majątku, czyli z dnia obecnego.
Wszelkie zmiany w tym majątku polegające na utracie wartości poszczególnych jego składników na skutek np. ich zniszczenia lub używania przez tylko jednego z małżonków mogą być dochodzone jako odrębne roszczenia w sprawie o podział majątku.
