Rozwód z orzeczeniem o winie – zdrada małżeńska
Podczas procesu rozwodowego, sąd bardzo często bada który z małżonków ponosi wyłączną winę za trwały i całkowity rozkład pożycia małżeńskiego. O stwierdzeniu wyłącznej winy jednej ze stron związku małżeńskiego w trakcie sprawy rozwodowej, decyduje wiele czynników. Jednym z nich jest zdrada małżeńska. Jest ona jednym z najczęstszych i najważniejszych przyczyn rozwodów. Ale czy zawsze małżonek, który dopuścił się zdrady jest winny rozpadu związku?
W jaki sposób niewierność małżeńska może wpłynąć na orzeczenie przez sąd wyłącznej winy jednego z małżonków za rozkład pożycia małżeńskiego, czy zawsze przesądza o wydaniu w trakcie sprawy o rozwód takiego właśnie wyroku – tego dowiesz się z niniejszego artykułu.
Jakie są istotne więzi związku małżeńskiego?
Osoby pozostające w związku małżeńskim, łączą trzy istotne więzi:
- duchowa,
- gospodarcza,
- fizyczna.
Czym jest pożycie małżeńskie?
Pożycie małżeńskie obejmuje wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego oraz utrzymywanie stosunków cielesnych przez współmałżonków, połączonych ścisłym węzłem uczuciowym.
O znaczeniu więzi fizycznej pomiędzy małżonkami oraz o tym, iż jak ważna jest związana z nią wierność małżeńska, a także na czy polega zupełny i trwały rozkład pożycia pisałem już w innym artykule – zachęcam, aby się z nim zapoznać.
Co to jest zdrada małżeńska?
Małżonkowie są zobowiązani do zachowania wobec siebie wierność małżeńskiej. Polega ona przede wszystkim na na ich fizycznej i duchowej wspólności, z wykluczeniem udziału osób trzecich, co wynika z jej istoty.
Zdrada małżeńska, stanowi naruszenie wierności małżeńskiej. Co należy przez to rozumieć, wynika z praktyki orzeczniczej. Zgodnie z nią jest to wszelkie postępowanie jednego z małżonków wobec osoby trzeciej, które jest cudzołóstwem, bądź też jedynie stwarza jego pozory lub w inny sposób wykracza poza granice przyjętej normalnie obyczajowości i przyzwoitości.
Jak stanowi wyrok Sądu Najwyższego, zdrada narusza normy moralne i jest przejawem rażącej nielojalności wobec współmałżonka.
Co ciekawe, w jednym ze swoich orzeczeń, Sąd Najwyższy stwierdził, że cudzołóstwo stanowi podstawę rozkładu pożycia nawet wtedy, gdy doszło do tego za zgodą współmałżonka.
Przesłanki zdrady małżeńskiej
Zdrada fizyczna
Najbardziej istotnym znamieniem zdrady małżeńskiej jest odbycie dobrowolnego fizycznego aktu płciowego z inną osobą płci przeciwnej lub nawet takiej samej.
Zdrada emocjonalna
Czy zdrada emocjonalna jest zdradą?
Musisz wiedzieć, że niewierność małżeńska to nie tylko akt fizyczny, który choć najbardziej spektakularny, nie stanowi jedynej przesłanki jaką się ona charakteryzuje. Istnieją bowiem pojęcia tzw. zdrady emocjonalnej, mogącej przybrać postać „pozoru zdrady”.
Objawem zdrady emocjonalnej jest pozostawienie małżonka samemu sobie, przy równoczesnym spędzaniu wolnego czasu z inną osobą, brak szczerości co do rzeczywistych uczuć względem małżonka, zerwanie więzi uczuciowych i przeniesienie uczuć na osobę trzecią.
Za zdradę więc mogą zostać uznane wszelkie zachowania, które u osób postronnych mogą wywoływać przekonanie o pozostawaniu przez małżonka w bliskich relacjach z osobą trzecią.
Pozór zdrady, który w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, jest również naruszeniem obowiązku wierności, oznacza takie postępowanie jednego z małżonków, które może jedynie stwarzać pozory cudzołóstwa.
W szczególności jest nim zachowanie się małżonka wobec osoby trzeciej wskazujące na nawiązanie między nimi więzi erotyczno-emocjonalnej, mogące nasuwać podejrzenie zdrady małżeńskiej. O występowaniu takiego rodzaju relacji, będzie świadczyć na przykład wysłanie określonej osobie swojego roznegliżowanego zdjęcia, podczas gdy jego zamieszczenie w Internecie, jako ogólnie dostępnego, świadczyć będzie raczej jedynie o skłonnościach do ekshibicjonizmu.
Czy zdrada jest podstawą rozwodu?
Czy zdrada męża może być powodem rozwodu? Czy zdrada emocjonalna jest powodem do rozwodu?
Oczywiście, tak! Jest jednak jeden warunek…
Będzie ona powodem do rozwodu, pod warunkiem, że doprowadziła do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia pomiędzy małżonkami. Musi więc być wyłączną przyczyną rozkładu pożycia małżeńskiego.
Przeczytaj także: Jak udowodnić zdradę?
Tym samym, zdradę musi charakteryzować skutek w postaci zaniku co najmniej jednej z najważniejszych więzi składających się na pożycie małżeńskie, a mianowicie gospodarczej, seksualnej lub emocjonalnej.
Warto przytoczyć wyrok Sądu Najwyższego, zgodnie z którym jeżeli kobieta pragnąc wzbudzić zazdrość u męża swoim zachowaniem stwarza pozory posiadania romansu, lecz faktycznie niewierności małżeńskiej się nie dopuściła, a mąż w wyniku takiego zachowania i przekonaniu, że żona go zdradza składa pozew o rozwód z orzeczeniem o winie współmałżonki to postępowanie małżonki może zostać ocenione jako zawiniona przyczyna rozkładu pożycia małżeńskiego. Istotne jest w takiej sytuacji jest, że pozory wzbudziły u współmałżonka przekonanie, że do zdrady rzeczywiście doszło i były przyczyną wniesienia pozwu.
Musisz pamiętać, że nawet jednorazowy postępek małżonka, czyli pojedynczy „skok w bok” może powodować zupełny rozkład pożycia małżeńskiego i stać się przyczyną rozpadu małżeństwa. Dotyczy to w szczególności takich faktów, jak cudzołóstwo i ciężka zniewaga.
Niewierność a orzeczenie o winie
Małżonek dopuszczający się zdrady, może zostać uznany przez sąd za wyłącznie winnego trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego i w efekcie orzeczenia rozwodu.
Konieczne jest jednak udowodnienie, że zanim do takiego zdarzenia doszło, małżeństwo było związkiem, w którym nie występowały oznaki rozkładu pożycia, a powodem ich wystąpienia stało się właśnie zachowanie małżonka, polegające na zdradzie.
Niewierność a czas rozkładu pożycia
Jeżeli małżonek dopuszczający się zdrady wykaże, że jego postępowanie nie było przyczyną trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego i nie miało na to żadnego wpływu, nie może on zostać uznany przez sąd wyłącznie winnym rozkładu pożycia małżeńskiego.
Co więcej, sąd może orzec rozwód z winy obu stron, a nawet paradoksalnie uznać, że za rozpad ponosi wyłączną odpowiedzialność drugi z małżonków.
Musisz pamiętać, że małżonek, który zawinił powstanie jednej z wielu przyczyn rozkładu, musi być uznany za współwinnego, chociażby drugi małżonek dopuścił się wielu i to cięższych przewinień. W takim wypadku niewierność, jako element winy niejako schodzi na dalszy plan.
W sytuacji, gdy do zdrady doszło już po faktycznym ustaniu pożycia małżonków, sąd nie może stwierdzić wskutek wydania wyroku rozwodowego, że małżonek, który ją popełnił jest wyłącznie winnym rozkładu pożycia małżeńskiego.
Sąd Najwyższy wskazał nawet wprost, że związek jednego z małżonków z innym partnerem w czasie trwania małżeństwa, lecz po wystąpieniu zupełnego i trwałego rozkładu pożycia między małżonkami, nie daje podstawy do przypisania temu małżonkowi winy za ten rozkład.
Tak więc, gdy w małżeństwie wcześniej występowały poważne problemy, za które ponoszą odpowiedzialność oboje małżonkowie i które zapoczątkowały rozpad związku, to późniejsze dopuszczenie się niewierności przez jednego z nich z innym partnerem, choć nie ulega wątpliwości i było przyczyną ostatecznego rozkładu pożycia, nie może zostać uznane przez sąd za okoliczność przesądzającą orzeczenie rozwodu z uznaniem zdradzającego wyłącznie winnym rozkładu pożycia.
W takim wypadku, rozwód zostanie orzeczony z winy obojga małżonków.
Wybaczenie niewiernemu małżonkowi
Ze zdradą nieodłącznie wiąże się również zagadnienie przebaczenia małżonkowi winy, ze strony zdradzanego.
Jest to zagadnienie dość skomplikowane.
Co to jest przebaczenie?
Jak stwierdził Sąd Najwyższy, w przebaczeniu małżonka mieści się oświadczenie o „puszczeniu w niepamięć” przewinień drugiego z nich.
Następuje ono jednak nie przez sam fakt przebaczenia i pojednania się małżonków, lecz przez to, że z czasem przestaje istnieć związek przyczynowy między przebaczonymi uchybieniami, a wzajemną postawą małżonków i stanem ich pożycia. Z samego faktu przebaczenia nie wynika jeszcze, że objęte nim winy nie będą się już przyczyniać do późniejszego rozkładu pożycia i w takim przypadku orzeczenia rozwodu.
Rozwód pomimo przebaczenia
Musisz pamiętać jednak, że z przepisów prawa nie wynika, aby fakt przebaczenia miał charakter okoliczności wyłączającej możność powoływania się na cudzołóstwo jako na przyczynę rozkładu pożycia małżeńskiego i rozwód, jeżeli rzeczywiście przyczyniło się ono do takiego stanu rzeczy.
Tym samym, sąd musi brać pod uwagę że zdarzeń „puszczonych w niepamięć” nie można automatycznie traktować jako niebyłych i badać czy wybaczone zdarzenia i zachowanie małżonka, w tym fakt zdrady, przestały mieć udział w rozkładzie pożycia. Ważne jest, aby winy małżonka nie uległy powtórzeniu, a więc aby przebaczenie było skorelowane z postanowieniem poprawy drugiej strony.
Z drugiej strony, wniesienie przez zdradzonego małżonka pozwu rozwodowego po kilkunastu latach od dopuszczenia się takiego czynu przez drugiego z nich, nie może decydować o rozwodzie z przyczyny popełnienia zdrady małżeńskiej.
Orzeczenie winy, jaką ponosi dany małżonek i wynikający z tego rozwód z winy jednej ze stron związku małżeńskiego, musi być skutkiem okoliczności, które nie budzą wątpliwości w trakcie sprawy, co do ich wpływu na zupełny rozpad małżeństwa.
