Rozwód bez orzekania o winie – to właśnie w ten sposób najczęściej kończy się sprawa o rozwód. Tak wynika z mojego doświadczenia zawodowego, ale również ze statystyk publikowanych przez wymiar sprawiedliwości.
Co musisz wiedzieć zanim zdecydujesz się na rozwód bez orzekania o winie?
Aby sąd mógł rozwiązać małżeństwo przez rozwód bez orzekania o winie, oboje małżonkowie muszą złożyć zgodny wniosek w tym przedmiocie. W przeciwnym razie, co najmniej jedno z Was zostanie uznane za winnego rozkładu pożycia.
Sprawa o rozwiązanie małżeństwa bez orzekania o winie trwa z reguły znacznie krócej, niż postępowanie z orzekaniem o winie.
Do zakończenia sprawy często wystarczą jedna, góra dwie rozprawy. Mając na uwadze to, że rozprawy wyznaczane są średnio co 2 – 3 miesiące, sprawa o rozwód bez orzekania o winie może zakończyć się nawet przed upływem pół roku od chwili złożenia powództwa o rozwód.
Trzeba pamiętać o tym, że to ten, kto twierdzi, iż drugi małżonek ponosi wyłączną winę za rozpad małżeństwa musi ten fakt udowodnić.
W tym obowiązku nie będzie Cię wyręczał Sąd. Strony same muszą przedstawiać i powoływać odpowiednie dowody. Pamiętaj, że Twoje twierdzenia to bardzo słaby dowód.
W sprawach rozwodowych z reguły podstawowym źródłem dowodowym są zeznania świadków. Zwróć uwagę na to, że konieczność przesłuchania świadków będzie wiązać się wyznaczaniem kolejnych rozpraw, przez co czas trwania sprawy rozwodowej może się znacznie przedłużyć (nawet do kilku lat).
W sytuacji, gdy domagasz się rozwodu bez orzekania o winie, zazwyczaj przesłuchanie świadków w ogóle nie jest konieczne. Wystarczą Twoje zeznania, na postawie których sąd stwierdzi, że w Waszym małżeństwie nastąpił rozkład pożycia.
Orzeczenie winy wymaga większej inicjatywy dowodowej. Średnio każda ze stron wskazuje około trzech do pięciu świadków, choć zdarza się, że małżonkowie zgłaszają wniosek o przesłuchanie ośmiu lub więcej osób. Stara, dobra zasada mówi o tym, że lepiej, by do sądu zostało wezwanych trzech dobrych świadków niż dziesięciu średnio zorientowanych.
Pamiętaj też, że świadkowie chorują, mają plany wakacyjne, wyjazdy służbowe. Jeśli świadek usprawiedliwi swoją nieobecność na rozprawie, sąd odroczy sprawę. Czyli przesłucha ponownie tego świadka za 2 – 3 miesiące.
Pozew o rozwód bez orzekania o winie
Czym różni się treść pozwu rozwodowego z orzekaniem o winie, od pozwu o rozwód bez orzekania o winie?
Sam początek pozwu (tzw. petitum) wygląda bardzo podobnie, poza tym kluczowym wnioskiem, w którym należy zaznaczyć, że domagasz się rozwodu bez orzekania o winie. Bywa, że znaczne różnice dostrzega się w wydźwięku uzasadnienia.
Jeśli korzystasz z pomocy prawnika, zazwyczaj pozew rozwodowy bez orzekania o winie zostanie sformułowany przez niego w sposób bardziej powściągliwy. Często jako przyczynę rozpadu małżeństwa podaje się niezgodność charakterów i wygaśnięcie więzi, bez wdawania się w szczegóły. Bywa, że strona na końcu pozwu zaznacza, że powoła dodatkowe okoliczności, jeżeli sprawa nie zakończy się na rozwodzie bez orzekania o winie.
Ogólnikowe sformułowania pozwu mają na celu niezaognianie sytuacji. Roztrząsanie szczegółów rozpadu pożycia małżeńskiego może nie służyć sprawie i zamienić rozwód bez orzekania o winie w prawdziwą batalię. Z formalnego punktu widzenia, w uzasadnieniu pozwu małżonkowie mogą napisać co tylko zechcą. Jeśli w dalszym ciągu będą zgodni co do tego, że sąd nie ma się zajmować orzekaniem o winie, ich wniosek w tym zakresie zostanie uwzględniony.
Ważne jest również podkreślenie tego, że nastąpił rozkład pożycia małżeńskiego. Jeżeli małżonkowie tego nie zrobią, sąd może mieć wątpliwości, czy w ogóle zaistniały przesłanki rozwiązania małżeństwa. Orzeczenie rozwodu wymaga, by pomiędzy stronami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia. Rozkład pożycia jest zupełny, jeżeli małżonków nie łączny już więź fizyczna, ekonomiczna i duchowa (nie współżyją razem, nie gospodarują wspólnym budżetem, nie mam pomiędzy nimi ciepłych uczuć). By rozkład pożycia był trwały, stan taki musi istnieć od dłuższego czasu i brak jest perspektyw, by uległo to zmianie.
Rozwód bez orzekania o winie, a alimenty
To, kto ponosi winę za rozwód ma bezpośrednie przełożenie tylko na kwestie alimentacyjne, ale tylko pomiędzy małżonkami.
Wysokość alimentów na dzieci, nie ma żadnego związku ze sposobem orzeczenia rozwodu. Podobnie orzeczenie rozwodu z wyłącznej winy Twojego współmałżonka nie jest równoznaczne z tym że zostanie on „ukarany” pozbawieniem albo ograniczeniem władzy rodzicielskiej, czy wąskim zakresem kontaktów, chyba że przyczyna rozpadu pożycia małżeńskiego dotyczyła też bezpośrednio małoletnich dzieci (np. przemoc domowa).
Przeczytaj:
Pisałem już o tym w innym miejscu na blogu, ale warto krótko przypomnieć, że w przypadku braku orzekania o winie małżonek może żądać od drugiego alimentów tylko w przypadku, gdy popadnie w niedostatek (stan, w którym osiągane dochody nie umożliwiają pokrycia podstawowych potrzeb). Taka sama zasada obowiązuje w przypadku orzeczenia rozwodu z winy obu stron.
Po drugie w przypadku rozwodu bez orzekania o winie drugie obowiązek alimentacyjny będzie – co do zasady – ograniczony w czasie. Po upływie 5 lat od uprawomocnienia wyroku rozwodowego nie będziesz już płacić, ani otrzymywać alimentów. Takiego ograniczenia nie ma w przypadku, gdy rozwód zostaje orzeczony z winy obu stron lub wyłącznej winy jednego z małżonków.
Zatem, jeśli sytuacja finansowa małżonka, który uważa się za niewinnego, jest dobra, kwestia ustalenia winy będzie miała znacznie czysto moralne i ambicjonalne. Oczywiście te kwestie też mają bardzo istotne znaczenie. Pytanie tylko, czy naprawdę z tego względu zdecydujesz, żeby Twoja sprawa zamiast kilku miesięcy, trwałą kilka lat.
Czy opłaca się walczyć o wyłączną winę drugiego małżonka?
Po pierwsze musisz wiedzieć, że wyłączną winę za rozkład małżeństwa ponosi tylko ta strona, której można przypisać 100% „zasługi” rozbicia związku. Jeśli sąd dojdzie do wniosku, że druga strona – choćby poprzez nieodpowiednie zachowanie wobec współmałżonka – ponosi choćby 5 % winy, zapadnie wyrok rozwiązujący małżeństwo z winy obu stron.
Jedną ze strategii w sprawach rozwodowych jest właśnie próba wykazania tych 5% winy drugiemu małżonkowi. Jeśli związek psuł się od jakiegoś czasu, taka strategia często okazuje się skuteczna. W większości takich spraw zapadają wyroki z winy obu stron. Co to oznacza?
Taki wyrok w zakresie kwestii alimentacyjnych ma podobny skutek, jak wyrok w którym nie orzekano o winie stron. Jedyna różnica polega na tym, że obowiązek alimentacyjny (powstający tylko w przypadku niedostatku drugiego małżonka) nie jest ograniczony w czasie.
Wybierając wątpliwą opcję „z wyłącznej winy drugiej strony” sprawisz, że Twoja sprawa będzie trwała latami. Musisz wiedzieć, że to kosztuje.
Zrazisz do siebie dzieci, albo zafundujesz im koszmarne dzieciństwo z rozwodem rodziców tle. Osiągniesz taki sam wynik, jak w przypadku szybkiego rozwodu bez orzekania o winie z tym, że ewentualne alimenty będziesz płacił dożywotnio.
Nie boisz się alimentów, bo drugi małżonek nie znajdzie się w niedostatku? A jeśli będzie miał wypadek lub podupadnie na zdrowiu? Będzie wtedy go wspierał do końca życia. Jeśli godzisz się na takie ryzyko, walcz o winę, a jeśli nie zdecyduj się na rozwód bez orzekania o winie.
Jakie masz alternatywy? Przeczytaj koniecznie
