Zawarcie małżeństwa ma prowadzi do powstania bardzo istotnych skutków za obrębie majątku nowożeńców. Z tą chwilą – o ile nie zawarto żadnych umów majątkowych – powstaje pomiędzy małżonkami majątkowa wspólność małżeńska.
Majątek osobisty i majątek wspólny
Wspólność małżeńska polega na tym, że każdy z małżonków staje się posiadaczem dwóch majątków (dwóch mas majątkowych).
Cały dotychczasowy majątek każdego z małżonków od chwili zawarcia małżeństwa staje się majątkiem osobistym. Tzn. każdy zachowuje to co miał przed wstąpieniem w związek małżeński do swojej wyłącznej dyspozycji. Każdy z małżonków posiada swój własny majątek osobisty. Zasady zarządu tym majątkiem są takie same, jak przed ślubem.
Często uważa się, że zawarcia małżeństwa z osobą dysponującą wielkim majątkiem powoduje, że małżonek staje się współwłaścicielem całej zgromadzonej przez drugiego małżonka fortuny. Jak widać, to nieprawda, bo to co ktoś posiadał przed ślubem, po zawarciu małżeństwa nadal jest tylko jego własnością.
Od chwili zawarcia małżeństwa powstaje majątek wspólny małżonków. Tym majątkiem – na określonych zasadach – może dysponować każdy z małżonków. W pewnych sytuacjach małżonkowie muszą jednak działać wspólnie w zakresie zarządu tym majątkiem.
Co wchodzi w skład majątku wspólnego a co w skład majątku osobistego?
Wiadomo już jaki jest skład majątku osobistego małżonków w chwili zawarcia małżeństwa. Z tą chwilą powstaje majątek wspólny, który początkowo jest pusty. Warto wyjaśnić, do którego z majątków trafiają przedmioty majątkowe nabyte przez małżonków po zawarciu małżeństwa.
Do majątku wspólnego należą w szczególności:
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
- dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
- środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
Jak widać w skład majątku wspólnego wchodzi wynagrodzenie za pracę, a także wszelkie dochody pochodzące z majątku wspólnego, ale także z majątku osobistego każdego z małżonków. Można zatem w uproszczeniu powiedzieć, że majątek wspólny po powstaniu bardzo szybko się powiększa, zaś powiększanie majątków osobistych należy do wyjątków. Do tego majątku, oprócz przedmiotów będących w posiadaniu każdego z małżonków przed zawarciem małżeństwa wchodzą także:
- przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
- prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
- przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
- przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
- wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
- przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
- prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
- przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Temat interesujący?
Przeczytaj również: Rozdzielność majątkowa
