Życie bywa nieprzewidywalne. Niektórzy mierzą się z bardzo trudną sytuacją, jaką jest rozwód z osobą odbywającą karę pozbawienia wolności. Fakt, że jeden z małżonków przebywa w zakładzie penitencjarnym, rodzi wiele wątpliwości:
- Jak przebiega proces rozwodowy z osobą odbywającą karę pozbawienia wolności?
- Czy osoba w więzieniu może złożyć wniosek o rozwód?
- Jakie są konsekwencje rozwodu dla osoby osadzonej?
Odpowiedź na te oraz inne pytania znajdziesz w poniższym artykule.
Rozwód z osobą odbywającą karę pozbawienia wolności – jak wygląda?
Choć sytuacja może wydawać się nietypowa, rozwód z osobą odbywającą karę pozbawienia wolności nie różni się zasadniczo od przypadków, gdy obydwoje małżonków pozostaje na wolności. Zastosowanie znajdują te same przepisy prawa rodzinnego oraz postępowania cywilnego. Właściwym do rozpatrzenia sprawy pozostaje sąd, którego jurysdykcja obejmuje ostatnie wspólne miejsce zamieszkania. W pozwie rozwodowym należy podać adres, pod którym aktualnie przebywa drugi z małżonków – w przypadku osadzonych będzie to zatem adres zakładu penitencjarnego.
Jak przebiega rozwód z osobą w więzieniu? Jeżeli pozew o rozwód złoży małżonek pozostający na wolności, pismo zostanie przekazane przez sąd do właściwego zakładu karnego i osadzony otrzyma je od administracji więziennej. Osoba pozbawiona wolności zachowuje prawa procesowe przysługujące na podstawie odpowiednich przepisów. Może zatem złożyć odpowiedź na pozew, a także ma prawo do osobistego udziału w sprawie rozwodowej. Małżonek odbywający karę pozbawienia wolności zostanie doprowadzony na rozprawę. To ważne, gdyż sąd powinien przeprowadzić dowód z przesłuchania stron w sprawie rozwodowej.
Proces rozwodowy z osadzonym
Wiele osób obawia się, że proces rozwodowy z osadzonym wymaga załatwienia dodatkowych formalności. Czy rozwód z osobą w więzieniu wymaga dodatkowych formalności? Otóż nie. Proces rozwodowy z osadzonym nie różni się w zakresie warunków formalnych z pozwem między osobami pozostającymi na wolności.
Czy osoba pozbawiona wolności może złożyć pozew rozwodowy?
Możliwa jest również sytuacja, w której to osadzony podejmie decyzję o zakończeniu małżeństwa. Przepisy nie przewidują w tym zakresie żadnych ograniczeń. Jeżeli osadzony zechce złożyć pozew rozwodowy, administracja więzienna przekaże go do właściwego sądu. W takim przypadku osoba odbywająca karę pozbawienia wolności również zachowuje wszelkie prawa procesowe, w tym prawo do osobistego udziału w sprawie. Jest także uprawniona do otrzymywania wszelkich pism procesowych, które zgodnie z przepisami doręczane są stronom postępowania. Niezależnie od tego, czy osoba odbywająca karę pozbawienia wolności jest powodem, czy pozwanym, ma również prawo do skorzystania z pomocy profesjonalnego pełnomocnika.
Kwestia winy w rozwodzie a pobyt współmałżonka w zakładzie karnym/areszcie śledczym
Pobyt jednego z małżonków w zakładzie penitencjarnym niewątpliwie prowadzi do rozkładu pożycia i może być istotnym argumentem za orzeczeniem rozwodu z jego winy. Oceniając materiał dowodowy, sąd bierze pod uwagę nie tylko sam fakt odbywania przez jednego z małżonków kary pozbawienia wolności, ale uwzględnia także rodzaj popełnionego przestępstwa. W przypadkach, w których przyczyną odbywania kary są przestępstwa skierowane przeciwko współmałżonkowi, przykładowo znęcanie się nad nim, wina oskarżonego za rozkład pożycia wydaje się być oczywista. Jednak nie jest to warunek konieczny do orzeczenia rozwodu z winy osoby pozbawionej wolności. Sąd może upatrywać odpowiedzialności za rozpad małżeństwa również w innym zachowaniu osoby, która dopuściła się czynu zabronionego.
Przebywanie w zakładzie karnym nieuchronnie skutkuje ustaniem więzi fizycznej, gospodarczej, a w końcu także emocjonalnej między małżonkami. Jednak zupełny i trwały rozkład pożycia mógł nastąpić dużo wcześniej, zanim osadzony trafił do więzienia lub aresztu, właśnie na skutek podejmowanych przez niego działań sprzecznych z prawem.
Warto jednak pamiętać, że orzeczenie rozwodu z winy osadzonego nie jest regułą. W trakcie postępowania może się okazać, że winną rozpadu małżeństwa jest osoba pozostająca na wolności, która przykładowo dopuściła się zdrady. Możliwy jest również rozwód bez orzekania o winie.
Konsekwencje rozwodu dla osoby odbywającej karę więzienia
Rozwód często związany jest z dalszymi konsekwencjami m.in. w postaci podziału majątku wspólnego małżonków, ustalenia opieki nad dziećmi oraz ewentualnego zasądzenia alimentów. Jeżeli osadzony wykonuje pracę w zakładzie karnym, za którą otrzymuje wynagrodzenie lub uzyskuje dochody z innych źródeł, nadal może być zobowiązany do alimentacji na rzecz wspólnych dzieci lub małżonka. W przypadku osoby odbywającej karę pozbawienia wolności kwestie finansowe mogą jednak okazać się szczególnie trudne do rozwiązania. Z dużą delikatnością i rozwagą należy również podejść do ustalenia opieki nad wspólnymi dziećmi, w szczególności w zakresie ewentualnych odwiedzin.
Jakie są kroki do podjęcia w przypadku rozwodu z osobą w trudnej sytuacji?
Rozpadowi małżeństwa zawsze towarzyszą duże emocje. Rozwód z osobą pozbawioną wolności, choć nie różni się zasadniczo od zwykłego postępowania rozwodowego, może w pewnych aspektach być nieco trudniejszy do przeprowadzenia. W takiej sytuacji warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, specjalizującego się w sprawach rodzinnych, jakim jest adwokat rozwód Wrocław.
