Dla wielu par rozwód to nie tylko koniec relacji – to też początek sporu o dom, pieniądze i rzeczy, które przez lata tworzyły codzienność. Czy da się to rozwiązać przed formalnym rozwodem? Otóż da się. Nie trzeba czekać do rozwodu, aby uporządkować finansowe sprawy. Podział majątku przed zakończeniem rozwodu ma miejsce bardzo często.
Co stanowi majątek wspólny małżonków?
Zacznijmy od rzeczy podstawowej. Co stanowi majątek wspólny małżonków? Do majątku wspólnego należą w szczególności:
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
- dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
- środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków i kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie ZUS
Czy można sprzedać dom przed rozwodem?
Odpowiadając na to pytanie należy przede wszystkim ustalić, czy dom należy do majątku wspólnego obojga małżonków, czy może jest własnością jednego z nich.
Jeżeli dom jest własnością obojga małżonków, to wymagana jest zgoda obojga małżonków na sprzedaż domu. Małżonkowie mogą sprzedać dom przed rozwodem, ale też mogą podzielić majątek w ten sposób, że dom stanie się własnością jednego z małżonków z obowiązkiem spłaty drugiego lub bez tego obowiązku. Na takich samych zasadach, możliwa jest także sprzedaż nieruchomości w trakcie rozwodu.
Jeżeli mieszkanie jest twoim majątkiem osobistym, możesz je sprzedać w dowolnym momencie i nie potrzebujesz zgody małżonka.
Czy jeden małżonek może sprzedać mieszkanie bez zgody drugiego?
Zarząd majątkiem wspólnym małżonków powinien być wykonywany przez oboje małżonków wspólnie i za obopólną zgodą.
Sprzedaż mieszkania należącego do majątku wspólnego wymaga zgody drugiego małżonka. Jednostronna czynność prawna polegająca na sprzedaży mieszkania bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.
Co ważne – zgoda małżonka na sprzedaż majątku wspólnego musi zostać udzielona w takiej samej formie, jak forma czynności prawnej, której ta zgoda dotyczy. W przypadku nieruchomości zgoda małżonka na sprzedaż musi być wyrażona w formie aktu notarialnego.
Inaczej wygląda jednak sytuacja kiedy małżonkowie zawarli intercyzę (czyli umowę o rozdzielności majątkowej) przed zakupem mieszkania. Jeśli kupili nieruchomość wspólnie, to udziały są ułamkowe, np. po 50%, i każdy ma prawo samodzielnie rozporządzać swoją częścią. W praktyce jednak sprzedaż udziału jest trudna, ponieważ mało kto chce kupić tylko „połowę” mieszkania bez prawa do wyłącznego korzystania z całości.
Sprzedaż wspólnego mieszkania podczas rozwodu może być trudna, jeśli strony nie osiągnęły porozumienia co do podziału majątku.
Czy można sprzedać samochód będący majątkiem wspólnym bez zgody współmałżonka?
Sprzedaż wspólnego majątku małżeńskiego wymaga zgody obojga małżonków, nawet jeśli tylko jedno z nich formalnie dokonuje transakcji. Sprzedaż wspólnego auta bez zgody współmałżonka może być nieważna – współmałżonek może domagać się unieważnienia umowy.
Czy można dokonać podziału majątku bez rozwodu?
Można – podział majątku przed rozwodem jest jak najbardziej możliwy. Aby móc podzielić majątek w trakcie trwania małżeństwa, potrzebna jest jednak umowa majątkowa małżeńska. To właśnie umowa majątkowa małżeńska wprowadza rozdzielność majątkową, bez której nie można przeprowadzić skutecznego podziału. Jak ją zawrzeć?
Najprostszym sposobem jest udanie się wraz z małżonkiem do notariusza i podpisanie aktu rozdzielności majątkowej. Wówczas od dnia podpisania aktu notarialnego małżonkowie mają dwa odrębne majątki osobiste. Majątek wspólny, jaki został zgromadzony w trakcie trwania wspólności majątkowej (od dnia ślubu do dnia podpisania aktu notarialnego rozdzielności), można podzielić.
Jak podzielić majątek przed rozwodem?
Podział majątku bez rozwodu najczęściej realizuje się poprzez zawarcie umowy notarialnej o podział majątku wspólnego. Umowę o podział majątku można zawrzeć także w formie pisemnej między małżonkami, jeśli nie dotyczy ona składników wymagających szczególnej formy. Zwykle zalecane jest chociażby poświadczenie podpisów przed notariuszem, a w przypadku gdy dzielona jest nieruchomość, umowa musi mieć formę aktu notarialnego.
Gdy nie ma zgody co do podziału majątku decyzje podejmuje sąd. Sądowy podział majątku należy zainicjować składając do sądu wniosek o podział majątku wspólnego. W niektórych przypadkach, aby uniknąć postępowania sądowego rozwiązaniem jest mediacja przy podziale majątku.
Jak zabezpieczyć majątek przed rozwodem?
Na sprzedaż majątku przed rozwodem powinni zgodzić się oboje małżonkowie. Aby jednak zabezpieczyć majątek warto jeszcze przed ślubem lub w trakcie trwania małżeństwa zawrzeć umowę majątkową małżeńską. Dzięki niej każda strona zachowuje wypracowany majątek tylko dla siebie. Intercyza a sprzedaż majątku to kwestia, która ma kluczowe znaczenie przy podziale aktywów w trakcie trwania małżeństwa.
Warto także dokumentować źródła majątku osobistego. Należy przechowywać umowy, akty darowizny, postanowienia o nabyciu spadku, faktury – wszystko, co potwierdza, że coś stanowi majątek osobisty.
Dowiedz się więcej:
